سال هفتم، شماره اول، پياپي 13، پاييز و زمستان 1394
حسين صمصامي / استاديار دانشگاه شهيد بهشتي Samsami@sbu.ac.ir
فرشته كيانپور / كارشناس ارشد اقتصاد پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي f.kiaynpour@ihcs.ac.ir
دريافت: 22/08/1394 ـ پذيرش: 14/12/1394
چكيده
يكي از مسائل مطرح در نظام مالي اسلامي بررسي امكانِ خلق پولِ توسط نظامِ بانكي است. بنا به فرضيه مقاله، كه به روش تحليلي بررسي شده، خلق پول در نظام مالي اسلامي مشروع نيست. مطالعات صورت گرفته در اقتصاد متعارف و اسلامي حاكي از مشكلات بيشمار خلق پول از جمله بي ثباتي اقتصادي ـ ركود و رونق، بي ثباتي در عرضة پول، افزايش تمايلات تورمي، رشد اجباري، تخريب محيط زيست، استثمار كارگر، فساد فرايند دموكراتيك، افزايش نابرابري و نقض عدالت، محروميت اجتماعي، ورشكستگي بانك ها، تحميل بيمة سپرده، مخاطرة اخلاقي، سرمايه گذاري بي فايده و حباب دارايي مي باشد. يافته هاي اين پژوهش كه براساس رويكرد «كل گرايانه- غايت محور» رايج در مطالعات اقتصاد اسلامي به دست آمده است، نشان مي دهد كه خلق پول توسط نظام بانكي به «بي ثباتي اقتصادي»، «عدم ايفاي تعهد» و « اكل مال به باطل» منجر مي شود. همچنين خلق پول مانع تحقق اهداف نظام مالي اسلامي مانند «عدالت اجتماعي»، «رشد اقتصادي» و «تثبيت قيمت ها» مي شود. ازاين رو، امكان خلق پول توسط نظام بانكي به شكل كنوني در نظام مالي اسلامي وجود ندارد.
كليدواژه ها: خلق پول، نظام مالي اسلامي، بانكداري اسلامي، اقتصاد مالي، بانك تجاري.
طبقه بندي JEL: P49, E59, P24, E58
