سال سوم، شماره اول، پياپي پنجم، پاييز و زمستان 1390، صفحه 79 ـ 113
Ma'rifat-e Eghtesadi-e Islami, Vol.3. No.1, Fall& Winter 2011-12
احمد شعباني* / سجادسيفلو**
چكيده
از مهم‌ترين اهداف عملياتي بانك‌داري اسلامي تجهيز منابع بانكي به خصوص سپرده‌هاي مدت دار بر اساس مباني اسلامي است. تجهيز سپرده‌هاي مدت‌دار در بانك‌هاي متعارف بر پرداخت بهره به آنها استوار است. با توجه به حرمت ربا، جايگزين بانك‌داري اسلامي براي اين محصول، سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري است. بانك‌هاي اسلامي در عملياتي نمودن اين نوع از حساب‌ها عموماً از دو الگو بهره مي‌برند. يك الگو، الگوي منحصر بفرد وكالتي است كه در جمهوري اسلامي ايران و در قالب قانون عمليات بانكي بدون ربا كار مي‌كند.الگوي ديگر، الگوي مشاركتي است كه در اغلب كشورهاي ديگر اجرا مي‌شود. هريك از اين الگوها، مزايا و معايبي دارند. تحقيق حاضر ضمن نقد و بررسي هر دو الگوي بانك‌داري بدون ربا در تجهيز منابع سرمايه‌گذاري، الگوي جديدي ارائه مي‌كند كه در آن، سعي شده ضمن استفاده از مزاياي الگوي مشاركتي، از معايب هر دو الگو مصون باشد. نتايج بررسي نشان مي‌دهد با توجه به گنجاندن مزاياي الگوي مشاركتي در مدل و همچنين تقويت آن با اوراق انتقال‌پذير و مهندسي‌مالي، اين الگو كارآمدي بهتري نسبت به الگوي وكالتي و الگوي مشاركتي دارد.
كليدواژه‌ها: بانك‌داري بدون ربا، الگوي وكالتي، الگوي مشاركتي، الگوي جديد مبتني بر مشاركت، اوراق مشاركت، اوراق انتقال‌پذير.
طبقه بنديJEL: G21, Z12, E40, E50.
