سال نهم، شماره دوم، پياپي 18، بهار و تابستان 1397
محمدزمان رستمی / استاديار دانشگاه قم mzrostami@gmail.com
محمدهادی رستمی / دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری h.rostami123@yahoo.com
دريافت: 25/12/1396 - پذيرش: 15/05/1397.
چکیده
پرداخت بدهی‌های حجیم دولت، از جمله به پیمانکاران بخش خصوصی، یک معضل است که خود عاملی برای تعویق بدهی بخش خصوصی به نظام بانکی شده است. اعطای اوراق خزانة اسلامی به طلبکاران، میسرترین راه حل است. این راه حل در کشورهای پیشرفته تجربه شده و ثمرات خوبی به بار آورده است. ماهیت اخزا و بازار آن، که مبتنی بر تولید یا خرید (نقد یا غیرنقد) و فروش نسیه و تنزیل است، از نظر فقهی مشکلی ندارد. سؤال این است که مزایا و چالشهای اخزا کدام است؟ اخزا مزایای بسیار مانند ایجاد رونق، کنترل بدهی دولت بدون اثر تورمی، شفاف‌شدن نرخ سود تعادلی، افزایش فرصت‌های تأمین مالی، تولید اطلاعات، تعمیق بازار سرمایه و کاهش فشار بر نظام بانکی دارد. از چالشهای این اوراق که ضرورت بررسی بیشتر را اقتضا می‌کند، دائمی‌شدن بدهی‌های دولت، تسلسل انتشار اوراق و شکل‌گیری بازار سیاه است. فرضیه این است که اخزا به‌رغم ضرورت، دولت را به بدهی مزمن و کلان دچار خواهد ساخت.
کلیدواژه‌ها: اوراق خزانة اسلامی، اخزا، بازار بدهی، بدهی دولت، نرخ سود تعادلی
طبقه‌بندی JEl: G12، G24، G29.
