سال ششم، شماره دوم، پياپي 12، بهار و تابستان 1394
عبدالمحمد كاشيان / دکتراي اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام
احمد شعبانی / دانشیار و عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام
محمد مهدی عسکری / دانشیار و عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام
دريافت: 27/11/1394 ـ پذيرش: 24/5/1394
چكيده
يكي از مباحث مهم در اقتصاد اسلامي تعيين رابطه بين ماليات هاي اسلامي و متعارف است. در اين مقاله با استفاده از روش تحليلي به بررسي اين سوال مي پردازيم كه آیا مالیات های اسلامی همچون خمس و زکات، جانشین يا مكمل ماليات هاي متعارفند و در صورت مكمل بودن، کدام یک باید به عنوان درآمد اصلی و کدام یک به عنوان درآمد مکمل محسوب شوند؟ بنا به فرضيه مقاله، ماليات هاي متعارف مكمل ماليات هاي شرعي بوده و اصل اوليه در طراحي نظام مالياتي، تقدم ماليات هاي شرعي است. يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه در نظام اسلامي،خمس و زكات مقدم بر ماليات هاي متعارف مي باشند. در اين چارچوب، مالیات هاي متعارف می توانند به صورت ثانوی و مکمل به درآمدهای حکومت اسلامي اضافه شوند. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه در شرايط كنوني اقتصاد ايران، هیچ کدام از این دو نوع ماليات نمی توانند جایگزین هم شوند.
کلیدواژه ها: خمس، زکات، مالیات، ماليات هاي شرعي، ماليات هاي متعارف.