کميابي نسبي

سال يازدهم، شماره اول، پياپي 21، پاييز و زمستان 1398

سيدحسين ميرمعزي / دانشيار گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي    h.mirmoezi@gmail.com
*مجتبي غفاري / دکتري اقتصاد اسلامي، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي    ghafari.Mojtaba@chmail.ir
حامد عباسي / دانشجوي دکتري اقتصاد اسلامي، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی    hmd.abbasi@gmail.com
دريافت: 29/06/1398 ـ پذيرش: 30/10/1398

چکيده
کميابي يکي از مهم‌ترين مفاهيم در علم اقتصاد متعارف است. اهميت اين موضوع به‌گونه‌اي است که علم اقتصاد، بر محور آن تعريف مي‌شود. در اقتصاد متعارف، دو نوع كميابي مطلق و نسبي مطرح شده است. در اقتصاد اسلامي، اجماع مشترکي نسبت به اين مفهوم وجود ندارد. اين اختلاف‌نظر تا حدي است که برخي اقتصاددانان مسلمان، اقتصاد اسلامي را مبتني بر کميابي تعريف كرده و برخي، به‌طورکلي آن را رد کرده‌اند. هدف اين مقاله، ارائة ايده روشني در مورد «کميابي» در اقتصاد اسلامي است. بدين‌منظور، مقاله با رويکرد تحليلي و با استفاده از روش اسنادي، کميابي در علم اقتصاد متعارف را به تفصيل بررسي و سپس، بر پايه برخي مشاهدات تجربي و آموزه‌هاي ديني، آن را نقد مي‌کند. يافته‌هاي پژوهش حاكي از اين است كه کميابي مطلق، مطابق آيات قرآن کريم مورد پذيرش اسلام نيست. اما در مورد کميابي نسبي مي‌توان گفت: کميابي‌اي که منجر به تخصيص بهينه منابع مي‌شود، با در نظر گرفتن برخي نکات، مورد تأييد اسلام است.
کليدواژه‌ها: کميابي نسبي، کميابي مطلق، نقد کميابي، اقتصاد اسلامي.
طبقه‌بندي JEL:Z12, B4, B59 .