سال ششم، شماره دوم، پياپي 12، بهار و تابستان 1394
علي جابري / استاديار مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره jaberi@qabas.net
محمدجواد قاسمي اصل اصطهباناتي / دانشجوي دكتري اقتصاد مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره ghasemi2561@anjomedu.ir
دريافت: 11/12/1393 ـ پذيرش: 17/4/1394
چكيده
يكي از مباحث مهم پيرامون روش كشفي شهيد صدر، اثبات اعتبار اين شيوه به عنوان روشي جهت دست یابی به نظریات مکتبی اقتصاد اسلامی است. در اين مقاله با استفاده از روش تحليلي به بررسي رابطه بين ديدگاه شهيد صدر در مورد استقراء و روش كشفي مي پردازيم. فرضيه مقاله اين است كه اعتبار روش كشفي را مي توان بر اساس ديدگاه منطقی شهيد صدر در زمينه اعتبار و یقین زایی استقراء ناقص مستدل نمود. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه نظریه استقراء ایشان از توانايي كافي براي اعتبار بخشي به روش كشفي برخوردار است. در روش كشفي حرکت استقرائی و جریان تجمیع قرائن مشهود است. تجميع قرائن باعث ارتقاء رتبه احتمال نظریه مکتبی از ظن به یقین مي شود؛ زيرا افزايش ارزش احتمالی در اثر تجميع قرائن باعث افزايش ظن به ابتناء احکام بر نظریه مکتبی مورد نظر مي شود. افزايش احتمال مزبور با توجه به ديدگاه شهيد صدر در مورد حساب احتمالات موجب دستيابي به قطع و يقين مي شود. روش استقرا مي تواند به تقويت ساير ادله اعتبار روش كشفي از جمله نظريه فهم اجتماعی، ظهور مجموعی، انسداد و تفکیک نيز كمك نمايد.
کليدواژه ها: روش کشفی، نظریه استقراء، روش کشفی، شهید صدر.
